۱۲٫۲٫ مدیریت دانش و رویکردهای مهم مدیریت
۱٫۱۲٫۲ مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع[۲۵]
ﭼﺎﻟﺶﻧﺎﺷﻲازرﻗﺎﺑﺖﺟﻬﺎﻧﻲﺑﺎﻋﺚاﻓﺰاﻳﺶﻓﺸﺎرﺑﺮﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﺑﺮایﺑﻬﺒﻮدﻣﻬﺎرتﻫﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎوﻛﻴﻔﻴﺖﻣﺤﺼﻮﻻتﺧﺪﻣﺎتﺷﺪهاﺳﺖ. اﺻﻮلﻣﺪﻳﺮﻳﺖﻛﻴﻔﻴﺖﺟﺎﻣﻊ،ﺑﻪ ﺻﻮرتﮔﺴﺘﺮدهدرﺳﻄﺢﺟﻬﺎنﺑﻪﻋﻨﻮاناﺑﺰارﺑﻬﺒﻮدﻋﻤﻠﻜﺮدﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ،ﺑﻬﺒﻮدﻣﺎﻫﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎوﭼﮕﻮﻧﮕﻲروﻳﺎروﻳﻲﺑﺎﭼﺎﻟﺶﻫﺎیوﻳﮋهﺑﺎزارﻫﺎﻣﻮردﭘﺬﻳﺮشﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. درﻃﻲدﻫﻪ ۱۹۹۰ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﺑﻪﻣﻨﻈﻮراﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﻳﺮیﺑﻴﺸﺘﺮورﻗﺎﺑﺘﻲﻣﺎﻧﺪندرﺑﺎزارﻫﺎیرﻗﺎﺑﺘﻲﺟﻬﺎﻧﻲﺑﻪﺳﻤﺖﻣﻬﻨﺪﺳﻲﻣﺠﺪدﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎوﻛﻮﭼﻚﺳﺎزیﺳﺎزﻣﺎﻧﻲرویآوردﻧﺪ. ﺑﻪﻫﺮﺗﺮﺗﻴﺐ،ﻣﻬﻨﺪﺳﻲﻣﺠﺪدوﻛﻮﭼﻚﺳﺎزیﺑﻪﺟﺎیآﻧﻜﻪﺑﻪﻋﻨﻮانﭼﺎﻟﺸﻲدرﺑﺮاﺑﺮروﻳﻜﺮدﻣﺪﻳﺮﻳﺖﻛﻴﻔﻴﺖﺟﺎﻣﻊﻣﻄﺮحﺷﻮﻧﺪ،ﭘﻴﺎﻣﺪیﺟﺰازدﺳﺖرﻓﺘﻦ داﻧﺶوﺗﺨﺼﺺﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎدرﺑﺮﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ. ﺑﺮاﺳﺎسدﻳﺪﮔﺎهﻫﺎیﻧﻮﻳﻦﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖداﻧﺶﻳﻚﻣﻮﺿﻮعﺳﺎزﻣﺎﻧﻲاﺳﺖﻛﻪدرﺗﻼشﺑﺮایﺗﺤﺖﻛﻨﺘﺮلدرآوردن ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎیﻣﻌﻨﻮیوﻧﺎﻣﺸﻬﻮدوﺗﺠﺎربوﻣﻬﺎرتﻫﺎیﻛﺎرﻛﻨﺎناﺳﺖ. اﻣﺮوزهﺑﺮﺧﻲاز ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮانﺑﺮاﻳﻦﺑﺎورﻧﺪﻛﻪروﻳﻜﺮدﻣﺪﻳﺮﻳﺖداﻧﺶدرﺣﺎلﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲﺑﺎﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖﺟﺎﻣﻊﺑﻪﻋﻨﻮانﻳﻚاﺑﺰاراﻧﺪازهﮔﻴﺮیوﺳﻨﺠﺶدرروﻳﻜﺮدﻛیـفیت است(آدامسون،۲۰۰۵).
فلسفهمدیریتکیفیتجامع،بهبودمستمراست . درواقع،TQMبرمبنایمفهومکایزنکهدربرگیرندهتحلیلمستمرفرایندهایسازمانیبرایحصولاطمینانازبهبودمستمرعملکردوکیفیتاستبناشدهاستومیتوانآنرابهصورتیکفلسفهجامعسازمانیکهبهبودمستمردرکلسازمانراترویجوتوسعهمیدهد،تعریفکرد . ویژگیهایاساسیرویکردTQMبهشرحزیرهستند:
- ﭘﻴﺶﮔﻴﺮیازﺧﻄﺎواﺷﺘﺒﺎهﭘﻴﺶازوﻗﻮعآﻧﻬﺎ
- اﻫﻤﻴﺖﻛﻴﻔﻴﺖﺟﺎﻣﻊدرﻃﺮاﺣﻲﻣﺤﺼﻮﻻت،ﺧﺪﻣﺎتوﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ
- ﺗﺸﺨﻴﺺوﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲاﻫﻤﻴﺖﻣﺸﺘﺮﻳﺎنﺑﺮایﺳﺎزﻣﺎن
- ﻣﺸﺎرﻛﺖﻫﻤﮕﺎﻧﻲدرﺑﻬﺒﻮدﻛﻴﻔﻴﺖ
- درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦﻫﺮﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻛﺴﺐوﻛﺎرﺑﻪﺻــﻮرتﻓﺮاﻳﻨﺪیﻛﻪﻗﺎﺑﻠﻴﺖﺑﻬﺒﻮددارد
ازآنجاکهروندهایمدیریتی ( مانندمهندسیمجددفرایندهایکسبوکار،یادگیریسازمانومدیریتکیفیتجامع ) بهطورمستمردرحالتغییرهستند،مدیرانغالبابرایاتخاذاینرویههادرسازمانبامشکلاتیمواجهمیشوند.برای درک بیشتر موضوع و منسجم نمودنایندومفهوم،شباهتهاوتفاوتهایمدیریتدانشومدیریتکیفیتجامعشرحدادهمیشود.
شباهتها
۱- جهتگیرینتایجکارها
درTQM،تعالیبرابربادستیابیبهنتایجیاستکهذی‌نفعانسازمانشاملکارکنان،مشتریان،تامینکنندگان،اجتماعراخشنودکند .
تاکیدمدیریتدانش،برآناستکهچگونهدانشسازمانیازراهبردیااستراتژیکسبوکارحمایتوپشتیبانیکند ( مانندحمایتازراهبردخشنودکردنذی‌نفعان) وتنها،توجهخودرابهچگونگیخشنودکردنذی‌نفعانمتمرکزنمیکند .
۲- مدیریتمبتنیبرافراد
TQM،شاملدانستنآنچهکهبایدانجامگیرد،چگونگیانجامآنوگرفتنبازخوردازعملکرداستتاافرادبرایبرعهدهگرفتنمسئولیتکیفیتکارهایخود،انگیزهلازمراداشتهباشند.تعالیکسبوکارازطریقهمکاریومشارکتکارکنانتحققمی‌پذیردوبیشینهمیشود . بنابرایننقشافراددرTQM،اساسیاست .
درمدیریتدانش،بخشیازدانشدرذهنافرادنهفتهاستوسازمانهانمی‌توانندافرادراواداربهتسهیمایندانشباسایرینکنند . بلکهسازمانهاتنهاقادربهایجادمحیطیحمایتکنندهبرایتسهیموخلقدانشهستندتاافرادداوطلبانهوبهدورازهرگونهاجباردانشخودرادراختیارسایرینگذارندوازدانشدیگرانهمبهره‌مندشوند. پسدرمدیریتدانشهم،نقشافرادضروریاست .
۳- کارتیمی
درTQM،کارگروهیفرصتیرابرایافرادفراهممیکندتاازطریقکارکردنبایکدیگر،بهکیفیتجامعدستیابند . افرادیکهدارایتمایلبهانجامکارهایفردیهستند،بندرتازکارهایانجامشدهتوسطدیگرانمطلعمیشوند . تحتاینشرایط،کارکنانتکرو ( Solo-workers)،نسبتبهکیفیتنازلیکهخودهممسببآنبوده‌اند،آگاهنمیشوند .حالآنکهدرصورتیکهافراددرقالبدست‌یابیبههدفهایمشترکدرکنارهمجمعشوند،ایجادبهبوددرکیفیتدرورایدیوارهایبلندیکهواحدهایگوناگونسازمانراازهمجدامیکند،آسانترخواهدبود .
درمدیریتدانش،تاکیدبیشازحدبرعملکردفردی،منجربهکاهشتمایلکارکنانبهتسهیمدانشبادیگرانمیشود. دراینحالت،فعالیتهایمبتنیبرتسهیمدانشدرسازمانمتوقفمیشود،زیراافرادبهدلیلترسازدستدادنقدرتوجایگاهیکهدرسازمانبهواسطهدانشخودبهدستآوردهاند،درتسهیمدانشخودبادیگرانبیمیلیازخودنشانمیدهندواحتمالاازاینکهدرمواردبسیاردانشخودرادراختیاردیگرانقراردادهاند،ولیپاداشیبهآنهاتعلقنگرفتهاست،احساسناخشنودیمیکنند .علاوهبراینهاممکناست،آنهاتمایلیازخودبرایصرفزمانومنابعضروریبرایانتقالدانشنشانندهند. بنابراینمی‌توانبهصراحتبیانکردکهتاکیدبسیاربرکارتیمیبهجایعملکردفردیبرایموفقیتطرحهایمدیریتدانش،لازموضروریاست.
۴- رهبری
درTQM،رهبرانباایجاداتحادوانگیزشدرافرادازطریقتعیینماموریتسازمانوتخصیصمنابع،سمتوسویشفافومشخصیرابرایسازمانتعیینمی‌کنندوآنرابهکارکنانانتقالمی‌دهند.
درمدیریتدانشهم،رهبرانازطریقگشودنبابمذاکرهدرسازمانپیراموناهمیتخلقدانش،تسهیموکاربردعمومیآن،مشروعیتلازمرابهمدیریتدانشمی‌بخشند . افزونبراینها،بازگشتسرمایهطرحهایمدیریتدانشآنینیستومعمولامستلزمصرفزمانبسیاروجلبحمایتوتعهدمدیرارشداست . درواقع،رهبریبهمعنایایجادشرایطبرایافراداستتابتوانندبهخلقدانشبپردازندوایجاداینشرایطمستلزمتشویقپذیرشمسئولیتدرافراداست .
۵- خشنودکردنمشتریان
درTQM،مقصودازمشتریان،مشتریاندرونیوبیرونیاست . بسیاریازصاحبنظران،برزنجیرهمشتری – تامینکنندهونیازبهایجادروابطدرونیبرایایجادارزشافزودهبرایمشتریانوخشنودکردنمشتریانبیرونیتاکیدکرده‌اند . خشنودکردنمشتریانبهمعنایبهترینبودندرآنچیزهاییاستکهبرایمشتریاندارایبیشتریناهمیتاستوترجیحاتمشتریاندرطیزمانتغییرمی‌کند . آگاهیداشتنازاینتغییراتوتلاشمستمربرایخشنودکردنمشتریاندرحالوآیندهازعناصراساسیمدیریتکیفیتجامعاست . تعریفکیفیت ( شاملبرآوردهکردنخواستههایمشتریان ) مربوطبهمشتریاندرونیودرعینحالبیرونیاست .
۶- فرهنگسازمان
دربحثTQMحرکتبهسمتمدیریتکیفیتجامعدربلندمدت،مستلزم،ایجاد،تغییراتفرهنگیدرسازماناست،بدینترتیبکهبهبودمستمر،ازطریقمفروضاتوباورهایبنیادینکهدربیناعضایسازمانمشترکهستند،بایددرذهنافرادنهادینهشود . درغیراینصورتشاهدآثارگذراوکوتاهمدتآنخواهیمبود .
درمدیریتدانشهمایجادفرهنگمبتنیبردانشازاهمیتاساسیبرخورداراست . بدینترتیبکهداشتننگرشمثبتنسبتبهدانشونداشتنهراسازتسهیمآنبادیگرانبهعلتترسازدستدادنقدرت،بایددرمجموعهارزشها،باورها،ادراکاتوشیوهاندیشیدنافرادگنجاندهشود .
تفاوتها
۱- بهبودمستمر
درTQM،کیفیتجامعرانمیتوانبهعنوانیکهدفکوتاهمدت،برنامهیاپروژهدرنظرگرفتکهبارسیدنبههدفخاتمهمییابدبلکهیکنگرشمدیریتیوفرایندیاستمبنیبراینکههرقدریکسازمان،بهبودیابد،رقبایآننیزدردستیابیبهبهبودیپیشرویمیکنندوانتظاراتمشتریانهمروزبهروزدرحالتغییراست .
حالآنکهمدیریتدانش،بیشازاینکهبربهبودمستمرتاکیدکند،برنوآوریمتمرکزمیشود. هرچنددرمدیریتدانش،ابزارهاوفرصتهاییبرایپشتیبانیازانجامدوبارهفرایندها ( reworking) ارائهمیشود،بیشترینمنافععایدشدهازمدیریتدانش،ناشیازنوآوریوخلاقیتاست . لازمبهذکراستکهبدونایجادتغییراترفتاری،فرهنگیوسازمانی،مدیریتکیفیتجامعومدیریتدانش،بهثمرنمینشینند .
هرچنددرمدیریتدانش،تاکیدبرنوآوریوخلاقیتاست،نمیتواناذعانکردکهدرمدیریتدانش،بهبود،اهمیتیندارد. درواقع،نوآوریوبهبودمستمر،فرایندهایمکملیکدیگرهستند .
| برای دانلود متن کامل این فایل به سایت torsa.ir مراجعه نمایید. |